Rozwody. Intercyza - co to jest?

Według polskiego prawa kobieta i mężczyzna wstępując w związek małżeński tworzą tzw. wspólność majątkową. Oznacza to, że wszystko, co zostało nabyte po ślubie, staje się własnością zarówno męża i żony, niezależnie od wkładu procentowego każdego z nich. Decydując się na inną formę uregulowania spraw majątkowych pomiędzy kobietą i mężczyzną, rozsądnym wyjściem jest intercyza. Intercyza jest zatem umową, którą zawierają małżonkowie lub osoby zamierzające stworzyć związek małżeński (intercyza przedślubna), mającą na celu ustalenie zasad podziału majątku między małżonkami.

Intercyza a wspólność majątkowa

Większość państw Unii Europejskiej nie zawiera w swoim prawie ustawowo obowiązkowego inicjowania wspólności majątkowej. W Polsce natomiast obowiązuje przepis o „automatycznym” wejściu w życie takiej formy wspólnego majątku po zawarciu małżeństwa. Warto zatem przybliżyć, czym jest wspólność majątkowa.

Zasady tzw. małżeńskiej wspólności majątkowej ustawowej reguluje kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zarówno mąż, jak i żona mają obowiązek dbania o zachowanie majątku wspólnego.

Do wspólności majątkowej należą m.in.:

– pobrane wynagrodzenia za pracę każdego z małżonków;

– dochody z innych działalności zarobkowych każdego z małżonków;

– dochody z majątku wspólnego oraz dochody z majątku osobistego każdego z małżonków;

– środki zgromadzone na rachunku otwartego i pracowniczego funduszu emerytalnego;

– wierzytelności (np. z tytułu wynagrodzenia o pracę jednego z małżonków);

– inne formy własności, ustawowo regulowane przez zbiór praw majątkowych;

– inne prawa rzeczowe,  ustawowo regulowane przez zbiór praw majątkowych.

Poza podstawową formą wspólności majątkowej jej zakres można zmieniać, o ile małżonkowie nie zawarli intercyzy. Dzięki temu może wystąpić:

wspólność majątkowa umowna rozszerzona. Ma ona miejsce wtedy, gdy ustawową wspólność majątkową rozszerzamy na część majątków osobistych każdego z małżonków. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wyznacza granice, do których można rozszerzać wspólność majątkową.

wspólność majątkowa umowna ograniczona. Powstaje za pomocą małżeńskiej umowy majątkowej i polega na wyłączeniu niektórych części ze wspólności majątkowej ustawowej. W tym wypadku nie ma granic, ograniczających części wyłączane. Zależy to od ustaleń małżonków, którzy sformalizują to umownie.

Intercyza - co to jest. Intercyza prawnik - kontakt.
 

Intercyza a majątek osobisty

Intercyza może zatem rozszerzać majątek wspólny małżonków kosztem majątku osobistego lub ograniczyć majątek wspólny małżonków poprzez rozszerzenie majątków osobistych małżonków. Zależy to od ustaleń między kobietą i mężczyzną tworzącymi związek. W celu właściwego ustalenia reguł majątkowych należy wiedzieć, czym jest majątek osobisty każdego z małżonków.

Majątkiem osobistym jest majątek, który mimo istniejącej wspólności majątkowej, należy wyłącznie do jednego z małżonków.

W skład majątku osobistego wchodzą:

– dobra nabyte przed ślubem (np. mieszkanie zakupione przez jednego z małżonków przed ślubem);

– dobra odziedziczone (pochodzące z zapisu, np. spadku lub z darowizn);

– niezbywalne prawa przysługujące wyłącznie jednej osobie (np. prawa odkupu, prawa pierwokupu, prawo dożywocia, służebności osobiste);

–  prawa twórcy, tj.: prawa autorskie i pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne;

– pieniądze z tytułu odszkodowań (np. za utratę zdrowia);

– pieniądze oraz przedmioty nabyte za pieniądze otrzymane jako nagrody za osiągnięcia osobiste.

Jak już wcześniej informowaliśmy granice osobistego majątku małżonków można rozszerzać (kosztem majątku wspólnego) lub zawężać (na rzecz majątku wspólnego). Zależy do od ustaleń między małżonkami.

Intercyza a rozdzielność majątkowa

Bardzo częstym zjawiskiem jest zamienne stosowanie terminu „intercyza” i „rozdzielność majątkowa”. Chociaż obie czynności mają na względzie regulacje majątkowe między żoną i mężem, to nie zawsze są tym samym.

Intercyza jest bowiem pojęciem o szerszym zakresie. Tym samym intercyza nie zawsze będzie oznaczała rozdzielność majątkową.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje pięć form intercyzy. Są to:

– umowa rozszerzająca wspólność ustawową (kosztem majątków osobistych małżonków);

– umowa ograniczająca wspólność ustawową (na rzecz majątków osobistych małżonków);

– umowa przywracająca wspólność ustawową;

– umowa wprowadzająca rozdzielność majątkową;

– umowa wprowadzająca rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

Tylko w dwóch ostatnich przypadkach między małżonkami nastąpi rozdzielność majątkowa.

Rozdzielność majątkowa – szczegółowe informacje, zasady, korzyści. Przeczytaj. Tu link do materiału o rozdzielności majątkowej.

Intercyza – zasady, kiedy warto, konsekwencje

Ustawową wspólność majątkową można zmienić poprzez podpisanie tzw. intercyzy. Polega ona na podpisaniu aktu notarialnego przed ślubem, jak również i po jego zawarciu. W przypadku podpisywania intercyzy przedślubnej wystarczy u notariusza mieć dowody osobiste, w przypadku małżonków dodatkowo akt małżeństwa.

Bezpiecznym rozwiązaniem jest konsultacja treści takiej umowy z prawnikiem. Nasz serwis przygotowuje profesjonalne intercyzy, tworzone przez prawników z kilkunastoletnim doświadczeniem z prawa rodzinnego.

W czasie trwania wspólności majątkowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Można go jednak modyfikować, wprowadzając intercyzę lub zmieniając zapisy w intercyzie. Warto pamiętać, że ustalenia wynikające z intercyzy wchodzą w życie wyłącznie po jej podpisaniu. Nie chronią zatem małżonków przed konsekwencjami sprzed podpisania intercyzy, związanymi np. z problemami finansowymi jednego z małżonków, czy nawet bankructwem firmy należącej do jednego z małżonków

Jak już wyżej wspomnieliśmy istnieje pięć form intercyzy. Są to:

– umowa rozszerzająca wspólność ustawową (kosztem majątków osobistych małżonków);

– umowa ograniczająca wspólność ustawową (na rzecz majątków osobistych małżonków);

– umowa przywracająca wspólność ustawową;

– umowa wprowadzająca rozdzielność majątkową;

– umowa wprowadzająca rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Ten przypadek stosowany jest najczęściej, gdy jedna ze stron poprzez pracę zawodową pomnaża swój dorobek, a druga z różnych przyczyn nie może tego osiągnąć, z powodu np. wychowywania dzieci, czy choroby. W trakcie trwania tej intercyzy małżonkowie dysponują majątkiem osobistym, nie posiadając majątku wspólnego. Po ustaniu intercyzy np. po rozwodzie, dorobek małżonków zostaje wyrównany przez zapłatę lub przeniesienie praw na rzecz małżonka dysponującego mniejszym majątkiem.

Z punktu widzenia miłości, zaufania małżeńskiego i wspólnego budowania przyszłości, intercyza wciąż wywołuje kontrowersje w Polsce. Pragmatycznie jednak oceniając, zawarcie intercyzy niesie ze sobą wiele korzyści, np.:

– możliwość podejmowania samodzielnych decyzji np. przy założeniu własnej firmy, czy kupnie nieruchomości;

– uniknięcie problemów spornych, dotyczących podziału majątku po ustaniu małżeństwa np. po rozwodzie;

– zabezpieczenie części majątku małżeństwa, która nie jest objęta intercyzą. Pozwala na uniknięcie różnych problemów związanych np. z bankructwem firmy, czy wierzytelnościami wobec firmy, która należy do małżonka, dysponującego majątkiem objętym intercyzą.

Chcecie Państwo sporządzić intercyzę i szukacie doświadczonej kancelarii, zajmującej się tematyką rozwodową? Chcecie dowiedzieć się o przysługujących prawach małżonków i zasadach związanych z intercyzą? Kancelaria Krzeszewski i Partnerzy może pomóc zainteresowanym. Wystarczy skontaktować się z nami pod adresem mailowym kancelaria@krzeszewski.com lub zadzwonić pod numerem telefonu (+48) 22 100 44 58.

logo-footer