Zgodnie z postanowieniem zawartym w art. 1092§2 k.c. prokurentem może być każda osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Legitymacji biernej do pełnienia funkcji prokurenta nie mają więc osoby prawne czy też jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi posiadające zdolność prawną.
Czy komandytariusz może zostać prokurentem?
Zgodnie z art. 118 KSH komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. W związku z powyższym, Komandytariusz może zostać prokurentem spółki, w której jest wspólnikiem.
Ograniczona odpowiedzialność komandytariusza
Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej. Sytuacja ulega zmianie gdy działa jako prokurent. Odpowiedzialność prokurenta nie została jednoznacznie uregulowana ani przez przepisy kodeksu cywilnego, ani przez przepisu kodeksu spółek handlowych. Jedyną odpowiedzialnością prokurenta jaką można wyinterpretować na podstawie powyższych ustaw, jest odpowiedzialność na zasadach ogólnych Kodeksu cywilnego tj. na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego który stanowi, że każdy kto z winy umyślnej wyrządził drugiemu szkodę, ma obowiązek jej naprawienia.
Komandytariusz musi pamiętać jednak, że dopiero poinformowanie osoby trzeciej o tym, że działa jako prokurent zwalnia go z odpowiedzialności w przypadku gdy wysokość wierzytelności przekracza sumę komandytową. Komandytariusz przed przystąpieniem do dokonania czynności prawnej ze skutkiem wobec osób trzecich np. przy zawarciu umowy sprzedaży samochodu osobowego, powinien poinformować drugą stronę umowy o udzielonym pełnomocnictwie (prokurze) oraz o tym, że działa jako prokurent spółki komandytowej. W przypadku nie ujawnienia informacji o pełnomocnictwie odpowiada za skutki tej czynności wobec osoby trzeciej bez ograniczeń. Zasady odpowiedzialności w razie nieujawnienia działania w charakterze prokurenta, przekroczenia zakresu umocowania, a także działania bez umocowania określają art. 118 § 2 k.s.h.
Czy na gruncie przepisów prawa upadłościowego prokurent odpowiada za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości?
Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów prokurent nie ma legitymacji do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Art. 20 ust 2 oraz związany z nim art. 21 ust 2 Prawa upadłościowego i naprawczego przewiduje, że uprawnienie oraz obowiązek do złożenia wniosku przysługuje każdemu, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami. Prokurent co prawda jest osobą upoważnioną do reprezentowania danej spółki, ale nie przysługuje mu prawo do prowadzenia jej spraw.
