W niniejszym artykule poruszymy nieuczciwe praktyki pracodawców. To ważny temat, niestety często stosowany na rynku. Warto mieć świadomość należnych praw i obowiązków.
Nieuczciwe praktyki pracodawców: Bezpłatny dzień próbny
Kodeks pracy nie zna pojęcia „bezpłatnego dnia próbnego”. Zawiera natomiast instytucję umowy o pracę na okres próbny, która ma na celu sprawdzenie kwalifikacji pracownika i weryfikacji, czy nadaje się na dane stanowisko.
Umowa o pracę na okres próbny może poprzedzać zarówno umowę na czas nieokreślony jak i na czas określony. Czas trwania umowy na okres próbny nie może przekroczyć 3 miesięcy. Okres próbny może zostać ponownie przyznany pracownikowi, jeśli dotyczy zatrudnienia na innym stanowisku lub przy innych czynnościach, które wymagają oceny kwalifikacji kandydata.
W konsekwencji nie ma jakichkolwiek podstaw prawnych, aby oczekiwać od pracownika pracy za darmo, celem zweryfikowania jego kwalifikacji na danym stanowisku.
Nieuczciwe praktyki pracodawców: Kara za wypowiedzenie umowy
Pracodawcy chcąc zapobiec częstej rotacji pracowników nierzadko decydują się umieścić w umowie o pracę karę pieniężną za rezygnację z pracy przed upływem określonego terminu. Należy jednak zauważyć, że prawo pracy gwarantuje pracownikom możliwość rezygnacji z pracy w każdej chwili (z uwzględnieniem okresu wypowiedzenia). Tym samym, możliwość wypowiedzenia nie może być w jakikolwiek sposób ograniczona w umowie o pracę, a taki zapis jest niezgodny z prawem.
Nieuczciwe praktyki pracodawców: Poufność wynagrodzenia
Zgodnie z Kodeksem Pracy pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Każdy wymóg, który w jakikolwiek sposób to prawo ogranicza, jest zatem nieważny.
Potwierdza to także stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z września 2008 roku (sygn. DPR I-0712-18/MF/08), w którym resort pracy stwierdził, że pracodawca nie może zabronić pracownikowi ujawnienia swoich zarobków, a tak zwane klauzule poufności w tym względzie są niedopuszczalne. Resort pracy tłumaczy to tym, że taki zakaz jest niekorzystny dla pracownika, może on bowiem uniemożliwić ustalenie ewentualnej dyskryminacji płacowej.
Nieuczciwe praktyki pracodawców: Pracownik zawsze pod telefonem służbowym
W pierwszej kolejności należy wskazać, że pracodawca nie ma prawa oczekiwać, że pracownik będzie całodobowo dostępny pod telefonem. Konieczność odbierania połączeń z telefonu służbowego dotyczy wyłącznie czasu pracy.
Poza godzinami pracy pracownik może telefon wyłączyć i nie ma obowiązku go odbierać. Istnieje jednak możliwość umówić się z pracodawcą na dyżur pod telefonem poza godzinami pracy – oczywiście za dodatkowym wynagrodzeniem.
Nieuczciwe praktyki pracodawców: Co zrobić w takiej sytuacji?
Nieuczciwe praktyki pracodawcy można zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy. W określonych przypadkach istnieje również możliwość dochodzenia swoich praw w sądzie, np. w przypadku bezpłatnego dnia (okresu) próbnego.